Dị ứng bơ đậu phộng là như thế nào? Cách xử lý & phòng tránh

Dị ứng bơ đậu phộng gây ra các triệu chứng khó chịu không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây sốc phản vệ đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Cùng Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tìm hiểu chi tiết về tình trạng này qua bài viết sau.

I. Dị ứng bơ đậu phộng là như thế nào?

Dị ứng bơ đậu phộng (bơ lạc) là tình trạng hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mẫn khi tiếp xúc với protein có trong đậu phộng. Đây là một trong những dạng dị ứng thực phẩm phổ biến nhất, đặc biệt ở những đối tượng như:

• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tuổi
• Những người có cơ địa dị ứng và có tiền sử mắc bệnh hen suyễn, viêm da cơ địa, chàm 
• Gia đình có tiền sử người thân bị dị ứng thực phẩm
• Người đã từng bị dị ứng với thực phẩm khác, nhất là các loại hạt như hạnh nhân, hạt điều

II. Nguyên nhân gây dị ứng bơ lạc

Khi ăn bơ đậu phộng, hệ miễn dịch nhầm lẫn protein trong đậu phộng là chất nguy hiểm, tạo ra kháng thể IgE và giải phóng histamin dẫn tới tình trạng dị ứng. Bên cạnh đó, tình trạng dị ứng bơ lạc còn chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố như: 

• Độ tuổi: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có hệ miễn dịch, hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, dễ bị kích ứng.
• Yếu tố di truyền: Gia đình có người mắc dị ứng thức ăn, đặc biệt là dị ứng đậu phộng thì thế hệ sau có nguy cơ cao gặp phải tình trạng này.
• Tiền sử bệnh lý: Người có tiền sử viêm da dị ứng hoặc đã từng dị ứng bơ đậu phộng có nguy cơ tái phát.
• Dị ứng khác: Mọi người có nguy cơ cao bị dị ứng bơ đậu phộng nếu mắc dị ứng thức ăn khác trước đó.

III. Triệu chứng khi bị dị ứng bơ đậu phộng

Các triệu chứng dị ứng sẽ xuất hiện sau vài phút hoặc trong 2 giờ đầu sau khi tiếp xúc bơ đậu phộng với nhiều mức độ: 

1. Triệu chứng nhẹ đến trung bình

Các biểu hiện dị ứng bơ đậu phộng ban đầu gây cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến làn da, hệ tiêu hóa, hô hấp và tim mạch nhưng không đe dọa đến tính mạng. Cụ thể:

• Bề mặt da mẩn đỏ, ngứa ngáy, thường xuất hiện quanh miệng, cổ và tay chân 
• Cơ thể phát ban, nổi mề đay và sưng tấy 
• Chảy nước mũi, hắt hơi và nghẹt mũi liên tục dẫn đến thở khò khè
• Cảm giác choáng váng, mệt mỏi và bồn chồn, bứt rứt
• Đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy 

2. Biểu hiện dị ứng nghiêm trọng

Trong một số trường hợp khác, mọi người sẽ phải đối mặt với các triệu chứng phản ứng nghiêm trọng còn được gọi là sốc phản vệ cần được cấp cứu lập tức và thực hiện các phương pháp khẩn cấp để tránh ảnh hưởng đến tính mạng. Một số dấu hiệu cảnh báo bao gồm: 

• Lưỡi, họng bị sưng tấy gây cứng miệng, khó nói 
• Cảm giác khó thở, thở gấp 
• Tụt huyết áp, da xanh xao, vã mồ hôi đầm đìa và ngất xỉu 
• Mất ý thức, không phản hồi và nhịp tim đập nhanh

TÌM HIỂU THÊM: Nhận biết dị ứng măng và cách xử lý

IV. Chẩn đoán da bị dị ứng với bơ lạc

Để xác định chính xác mức độ dị ứng với bơ lạc, bác sĩ sẽ tiến hành các bước chẩn đoán kết hợp việc khai thác triệu chứng và xét nghiệm chuyên sâu. Việc chẩn đoán giúp phân biệt dị ứng bơ đậu phộng với các tình trạng da liễu khác để có hướng điều trị và phòng ngừa phù hợp:

• Hỏi bệnh sử và khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi chi tiết về thời gian ăn và xuất hiện các triệu chứng dị ứng, đồng thời mọi người cần chia sẻ thông tin về tiền sử dị ứng của cá nhân và thành viên trong gia đình. Ngoài ra, bác sĩ sẽ kiểm tra làn da, hô hấp, hệ tiêu hóa có xuất hiện tổn thương.
• Làm xét nghiệm chuyên biệt: Để củng cố kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định kết hợp các xét nghiệm như test chích da, xét nghiệm máu định lượng IgE đặc hiệu, test áp hoặc thử nghiệm thực phẩm.

V. Cách điều trị dị ứng bơ đậu phộng

Ngay khi xuất hiện các triệu chứng dị ứng, mọi người cần ngừng ăn ngay và thăm khám với bác sĩ để được kiểm tra rồi chỉ định phương pháp điều trị phù hợp với mức độ: 

1. Xử lý cấp cứu sốc phản vệ

Trong trường hợp này, mọi người nên tiêm Epinephrine càng sớm càng tốt để làm thuyên giảm triệu chứng khó thở, tụt huyết áp và cấp cứu y tế kịp thời khi bị sốc phản vệ do dị ứng. Do đó, những người có cơ địa dị ứng sẽ cần mang theo ống tiêm để xử lý ngay khi bị dị ứng. 

2. Thuốc điều trị triệu chứng nhẹ

Mọi người cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và tuyệt đối không tự ý dùng thuốc. Theo đó, các loại thuốc dị ứng thực phẩm được kê đơn phổ biến gồm: 

• Thuốc kháng histamin gồm Loratadine, Cetirizine với hiệu quả giảm ngứa, xử lý sổ mũi và thuyên giảm triệu chứng nổi mề đay
• Thuốc corticoid dạng bôi để xử lý phản ứng da nặng nề và có dấu hiệu nhiễm trùng 
• Thuốc giãn phế quản Salbutamol trong tình trạng co thắt đường hô hấp

VI. Phòng ngừa và quản lý dị ứng bơ đậu phộng

Tình trạng dị ứng bơ đậu phộng hoàn toàn có khả năng tái phát nếu không được kiểm soát hiệu quả. Do đó, mọi người cần áp dụng các biện pháp quản lý và chủ động nhận diện rủi ro để tránh tác nhân dị ứng giúp hạn chế biến chứng nguy hiểm:

• Không ăn bơ đậu phộng và các sản phẩm chứa bơ đậu phộng 
• Đọc kỹ bảng thành phần trên nhãn thực phẩm mỗi khi tiêu thụ, đặc biệt lưu ý các tên gọi khác của bơ đậu phộng 
• Trao đổi kỹ với đầu bếp mỗi khi ăn hàng để tránh nguyên liệu dị ứng 
• Luôn mang theo thuốc tiêm Epinephrine nếu có tiền sử dị ứng nặng
• Thông báo cho người thân, bạn bè để tăng cường kiểm soát 
• Phụ huynh cần trao đổi với giáo viên và hướng dẫn trẻ từ chối tiêu thụ thực phẩm lạ 
• Khám sức khỏe định kỳ với bác sĩ và tuân thủ phác đồ điều trị lâu dài với tình trạng dị ứng nghiêm trọng
• Cân nhắc thực hiện liệu pháp miễn dịch để tăng ngưỡng chịu đựng của cơ thể với protein từ bơ đậu phộng dưới sự giám sát của chuyên gia 

Trên đây là những nội dung chi tiết về tình trạng dị ứng bơ đậu phộng và lưu ý điều trị quan trọng mà mọi người cần thực hiện để hạn chế biến chứng xấu. Để được thăm khám và điều trị dị ứng hiệu quả, mọi người hãy liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để nhận tư vấn từ đội ngũ bác sĩ da liễu đầu ngành.

Δ

TƯ VẤN 24/7 HOTLINE: 032.845.1188

Mọi thông tin của khách hàng đều được bảo mật