Nhận diện cơ địa dị ứng và cách kiểm soát bệnh toàn diện

Những người có cơ địa dị ứng thường gặp nhiều thách thức trong cuộc sống hàng ngày do phản ứng quá mức của hệ miễn dịch với các tác nhân thông thường. Bài viết này của Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia sẽ cung cấp cho mọi người những thông tin cần thiết để hiểu rõ hơn về tình trạng này.

I. Cơ địa dị ứng là như thế nào?

Sau khi tiếp xúc với các dị nguyên từ môi trường như phấn hoa, thực phẩm, thuốc, mỹ phẩm,… cơ thể xuất hiện các phản ứng quá mức được gọi là cơ địa dị ứng. Đối tượng có cơ địa dị ứng thường gặp tình trạng viêm mũi dị ứng, nổi mề đay, hen suyễn, chàm,… với những biểu hiện thường gặp sau: 

• Dị ứng da: Vùng mặt, môi bị sưng ngứa, làn da mẩn đỏ, nổi mề đay, nứt nẻ, bong tróc,…
• Dị ứng đường hô hấp: Ngứa mũi, ngứa cổ họng, ho, hắt hơi, nghẹt mũi, sổ mũi, khò khè, khó thở,…
• Dị ứng đường tiêu hóa: Có cảm giác buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy,…
• Dị ứng mắt: Vùng mắt bị ngứa ngáy, sưng đỏ, chảy nước mắt không kiểm soát,…
• Sốc phản vệ: Cảm thấy chóng mặt, tụt huyết áp nhanh, ngất xỉu, khó thở, co thắt đường thở,…

II. Nguyên nhân gây dị ứng cơ địa

Tình trạng cơ địa dị ứng xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

1. Yếu tố di truyền

Gen di truyền là nguyên nhân chính dẫn tới cơ địa dị ứng. Nếu trong gia đình có bố hoặc mẹ mắc các bệnh dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng hay viêm da cơ địa,… nguy cơ con cái mắc phải tình trạng tương tự sẽ cao hơn đáng kể. Trong đó, khả năng dị ứng ở con cái có thể lên đến 60 – 80% trong trường hợp cả bố và mẹ đều bị dị ứng (1). 

2. Yếu tố môi trường

Bên cạnh yếu tố di truyền, tiếp xúc thường xuyên với các dị nguyên trong môi trường cũng kích hoạt và làm trầm trọng thêm các phản ứng dị ứng. Dưới đây là những tác nhân kích thích tình trạng dị ứng thường gặp:

• Thay đổi thời tiết đột ngột, độ ẩm cao hoặc không khí khô ảnh hưởng đến phản ứng của cơ thể
• Bụi nhà, lông thú cưng, phấn hoa và nấm mốc là những chất gây dị ứng phổ biến trong không khí
• Chất hóa học trong sản phẩm tẩy rửa, mỹ phẩm hoặc thuốc nhuộm gây kích ứng da và đường hô hấp
• Ô nhiễm không khí từ khói bụi, khí thải công nghiệp và giao thông làm suy yếu hàng rào bảo vệ da

3. Các yếu tố khác

Ngoài các yếu tố nêu trên, một số yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến cơ địa dị ứng và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng như:

• Căng thẳng: Làm suy yếu hệ miễn dịch khiến các triệu chứng bùng phát mạnh hơn.
• Rối loạn nội tiết tố: Phụ nữ đang mang thai hay trong thời kỳ kinh nguyệt sẽ xuất hiện tình trạng thay đổi nội tiết tố dẫn đến phản ứng quá mức của cơ thể. 
• Hệ miễn dịch: Người cao tuổi, trẻ nhỏ thường có hệ miễn dịch yếu dễ gặp tình trạng dị ứng.  
• Thuốc men: Một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc giảm đau cũng là nguyên nhân gây dị ứng.

THÔNG TIN THÊM: Nhận biết dị ứng khi tiêm phòng uốn ván

III. Cơ địa dị ứng có chữa được không?

Tình trạng cơ địa dị ứng không thể chữa khỏi hoàn toàn. Việc điều trị dị ứng cơ địa chỉ giúp kiểm soát các triệu chứng khó chịu, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Ngoài ra, chữa trị đúng cách còn giúp hạn chế nguy cơ xảy ra những biến chứng nguy hiểm và ngăn chặn hiện tượng dị ứng tái phát.

IV. Chẩn đoán và điều trị cơ địa dị ứng

Việc làm này giúp giảm thiểu những rủi ro không mong muốn có thể xảy ra. Vậy nên, nếu mọi người thuộc nhóm đối tượng bị cơ địa dị ứng cần tới gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn giái pháp điều trị phù hợp:

1. Phương pháp chẩn đoán

Nhằm tìm ra tác nhân gây dị ứng chính xác và đánh giá mức độ nhạy cảm của cơ thể, bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp như:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ thu thập thông tin về tiền sử bệnh, các triệu chứng, tần suất và mức độ phản ứng.
• Xét nghiệm: Bao gồm xét nghiệm máu để đo nồng độ kháng thể IgE hoặc test lẩy da để xác định tác nhân gây dị ứng cụ thể.

2. Cách điều trị y tế

Điều trị cơ địa dị ứng tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và giảm tần suất, mức độ nghiêm trọng của các phản ứng dị ứng. Các phương pháp điều trị y tế thường được bác sĩ chỉ định bao gồm:

2.1. Sử dụng thuốc

Đây là phương pháp phổ biến nhằm kiểm soát các triệu chứng dị ứng giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn trong các đợt bùng phát. Các loại thuốc được sử dụng phổ biến có thể kể đến như:

• Thuốc kháng histamin: Loại thuốc này giúp làm giảm cơn ngứa, phát ban, sổ mũi, chảy nước mắt
• Thuốc corticosteroid: Cải thiện tình trạng sưng viêm, phù hợp với hiện tượng viêm nhiễm nặng. 
• Thuốc giãn phế quản: Làm giãn đường thở, cải thiện chức năng hô hấp nếu biểu hiện dị ứng ở mũi, họng.

Khi sử dụng thuốc điều trị dị ứng, việc tuân thủ chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Bởi vậy mọi người không nên tự ý tăng liều, ngừng thuốc hoặc kết hợp nhiều loại thuốc khi chưa có sự tư vấn từ chuyên gia y tế, đồng thời chú ý các tác dụng phụ và thăm khám nếu cần thiết.

2.2. Liệu pháp miễn dịch

Liệu pháp miễn dịch hay giải mẫn cảm là phương pháp điều trị dài hạn giúp hệ miễn dịch dần thích nghi với dị nguyên. Liệu pháp này bao gồm việc tiêm hoặc cho uống một lượng nhỏ dị nguyên tăng dần, từ đó làm giảm phản ứng dị ứng khi tiếp xúc với dị nguyên trong môi trường tự nhiên.

V. Da dị ứng do cơ địa nên khám và điều trị ở đâu?

Trong suốt quá trình 16 năm hình thành và phát triển, Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia luôn tự hào là địa chỉ chữa dị ứng an toàn hàng đầu bởi:

• Được Sở Y Tế cấp giấy phép hoạt động 
• Sở hữu đội ngũ bác sĩ da liễu có trình độ chuyên môn cao và tay nghề giỏi 
• Hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị máy móc hiện đại phục vụ quá trình thực hiện dịch vụ
• Thăm khám, xét nghiệm, tư vấn và điều trị dị ứng hiệu quả, an toàn theo phác đồ cá nhân hóa
• Đội ngũ nhân viên tư vấn tận tâm, nhiệt tình giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng trong suốt liệu trình điều trị

VI. Biện pháp kiểm soát bệnh cho người có cơ địa dị ứng

Kiểm soát đúng cách giúp hạn chế tình trạng cơ địa dị ứng tiến triển nặng. Mọi người nên thực hiện theo hướng dẫn sau:

1. Tránh xa dị nguyên

Biện pháp quan trọng nhất để kiểm soát cơ địa dị ứng là xác định và tránh xa các dị nguyên gây kích ứng. Điều này đòi hỏi mọi người phải chú ý quan sát các phản ứng của cơ thể với môi trường, thực phẩm, mỹ phẩm và các tác nhân xung quanh. Khi đã nhận diện được dị nguyên, hãy chủ động loại bỏ hoặc hạn chế tối đa việc tiếp xúc để ngăn ngừa các đợt bùng phát dị ứng.

2. Chăm sóc phục hồi da

Chăm sóc da đúng cách là yếu tố then chốt giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da và giảm thiểu tình trạng dị ứng. Để làm được điều này, mọi người hãy lưu ý:

• Giữ vùng da bị dị ứng luôn sạch sẽ nhằm đẩy nhanh quá trình phục hồi
• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc dịu nhẹ, không chứa hương liệu, paraben hoặc các chất dễ gây kích ứng
• Tránh tắm nước quá nóng hoặc chà xát mạnh làm tổn thương lớp màng bảo vệ tự nhiên của da
• Duy trì độ ẩm cần thiết cho da bằng cách thoa kem dưỡng ẩm, đặc biệt sau khi tắm hoặc rửa mặt

3. Ăn uống và sinh hoạt khoa học

Ngoài ra, mọi người nên duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý nhằm hỗ trợ tăng cường sức đề kháng và kiểm soát các phản ứng dị ứng. Dưới đây là những điều cần ghi nhớ cho người có cơ địa dị ứng:

• Tăng cường rau xanh, trái cây chứa nhiều vitamin C, omega-3,… giúp duy trì hệ miễn dịch luôn khỏe mạnh, giảm các triệu chứng dị ứng
• Tránh sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích khiến tình trạng dị ứng trở nên trầm trọng hơn
• Uống đủ nước nhằm tăng khả năng thải độc và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh từ bên trong
• Ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thoải mái giúp gia tăng hiệu quả điều trị
• Tập thể dục nhẹ nhàng giúp cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức đề kháng da
• Lựa chọn trang phục mềm mại nhằm giảm ma sát khiến các tổn thương trên da lâu phục hồi 

4. Theo dõi và điều trị đúng cách

Việc theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ là rất cần thiết để kiểm soát dị ứng một cách hiệu quả. Mọi người nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để được chẩn đoán cũng như kê đơn thuốc phù hợp theo chỉ định. Không tự ý dùng thuốc hoặc ngưng điều trị, đồng thời tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.

Bài viết trên đã chia sẻ chi tiết về dấu hiệu nhận biết và phương pháp hỗ trợ cải thiện cơ địa dị ứng. Nếu mọi người còn bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan, hãy liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032 845 1188 để được tư vấn cụ thể.