Vắc xin zona thần kinh có mấy loại? Ưu điểm và chi phí tiêm

Vắc xin zona thần kinh giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả, chính vì vậy chủ động tiêm phòng là việc mọi người không nên bỏ qua. Cùng tìm hiểu thêm về các loại vắc xin zona thần kinh hiệu quả trong bài viết sau của Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia

I. Vắc xin zona thần kinh là gì?

Vắc xin zona thần kinh là sản phẩm được nghiên cứu và phát triển để bảo vệ cơ thể khỏi bệnh zona. Đây là bệnh lý do virus Varicella-zoster gây ra. Sau khi bị thủy đậu, virus không biến mất mà vẫn ẩn náu trong cơ thể và có thể tái kích hoạt khi hệ miễn dịch suy yếu. Cơ chế hoạt động của vắc xin ngừa zona thần kinh như sau:

• Khi tiêm vào cơ thể, vắc xin kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể sản xuất các tế bào miễn dịch giúp tăng cường kháng thể, miễn dịch tế bào với virus.
• Khi cơ thể đã có miễn dịch chủ động, nếu virus VZV tái hoạt động, hệ miễn dịch sẽ nhanh chóng nhận diện và tiêu diệt virus, ngăn chặn sự phát triển của bệnh zona hoặc làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh, các biến chứng.

II. Lợi ích khi tiêm vaccine zona thần kinh

Tiêm vắc xin zona thần kinh mang đến rất nhiều những lợi ích tốt, đặc biệt là với những người có nguy cơ mắc bệnh cao. Những lợi ích nổi bật khi tiêm vắc xin zona thần kinh đó là:

• Hạn chế nguy cơ mắc bệnh: Vắc xin giúp cơ thể sản sinh kháng thể tự nhiên để chống lại virus gây zona, giảm nguy cơ mắc bệnh hiệu quả
• Ngừa các biến chứng nguy hiểm: Giúp ngăn ngừa các biến chứng như đau dây thần kinh sau zona, suy giảm thị lực hay hội chứng Ramsay Hunt khiến tổn thương dây thần kinh mặt ngoại biên.
• Giảm mức độ nghiêm trọng của zona: Khi tiêm vắc xin zona nếu vẫn mắc thì triệu chứng bệnh sẽ nhẹ hơn, ít gây đau, mụn nước giảm và da nhanh phục hồi.
• Ngăn ngừa lây nhiễm bệnh: Zona lây nhiễm nếu tiếp xúc với mụn nước người bị bệnh và chưa từng mắc thủy đậu. Khi tiêm vắc xin giúp giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh cho người xung quanh.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN: Địa chỉ khám và điều trị zona thần kinh uy tín

III. Vaccine zona thần kinh phù hợp với ai?

Vắc xin ngăn ngừa zona thần kinh mang đến nhiều mặt lợi ích, tuy nhiên không phải ai cũng phù hợp. Dưới đây là những đối tượng nên/không nên thực hiện phương pháp:

1, Đối tượng chỉ định

• Người trưởng thành khỏe mạnh từ 50 tuổi trở lên (hệ miễn dịch suy giảm, mắc bệnh nền) 
• Người từ 18 tuổi trở lên
• Người đã từng tiêm vắc xin thủy đậu vẫn cần tiêm phòng vắc xin zona.
• Người đã từng mắc zona thần kinh vẫn nên tiêm vắc xin ngừa bệnh tái phát trở lại. 
• Người đã tiêm vắc xin zona cũ mong muốn tiêm loại vắc xin mới để tăng cường miễn dịch, cải thiện khả năng ngừa bệnh.

2, Đối tượng chống chỉ định

• Người cơ địa dị ứng, sốc phản vệ với các thành phần trong vắc xin
• Người có hệ miễn dịch suy giảm bẩm sinh, cơ thể ốm yếu
• Phụ nữ đang trong giai đoạn mang thai hoặc cho con bú
• Hoãn tiêm vắc xin với các trường hợp đang mắc zona, đang mắc bệnh mãn tính chưa điều trị kiểm soát bệnh, bệnh nhân ung thư đang hóa trị.

IV. Các loại thuốc tiêm zona thần kinh phổ biến hiện nay

Vắc xin zona thần kinh có rất nhiều loại khác nhau, tùy nhu cầu, độ tuổi và ngân sách của mỗi người mà chọn sản phẩm phù hợp, chi tiết như sau:

1, Đối với người chưa bị thủy đậu

Với những người chưa từng mắc thủy đậu thì dưới đây là những loại vắc xin ngừa zona thần kinh phù hợp:

1.1, Vắc xin Varilrix Bỉ

Đây là loại vắc xin sống giảm độc lực của tập đoàn dược phẩm Glaxosmithkline (GSK) nổi tiếng. Loại vắc xin này phù hợp cho trẻ từ 9 tháng, người trưởng thành chưa có miễn dịch với bệnh.

Để ngừa bệnh thì cần tiêm 2 mũi tiêm, mỗi mũi tiêm sẽ cách nhau tối thiểu 1 tháng. Hiệu quả của vắc xin Varilrix Bỉ được đánh giá là tốt với thủy đậu, zona từ trung bình đến nặng. Vắc xin này cũng có mức độ bảo vệ cao và giảm biến chứng nếu tiêm đủ 2 liều.

1.2, Vắc xin Varivax Mỹ

Đây là loại vắc xin được nghiên cứu và đưa ra thị trường bởi tập đoàn Merck Sharp and Dohm (Mỹ). Vaccine Varivax có tác dụng tạo ra miễn dịch cơ thể chống lại virus Varicella Zoster gây thủy đậu.

Phù hợp cho trẻ nhỏ từ 12 tháng, với phác đồ tiêm đủ liều 2 mũi, mỗi mũi cách nhau tối thiểu 1 tháng. Hiệu quả của virus kéo dài tới 10 năm và gần như tối đa trong việc chống lại bệnh thủy đậu ở trẻ nhỏ. 

1.3, Vắc xin Varicella Hàn Quốc 

Đây là loại vắc xin của tập đoàn Green Cross Hàn Quốc với khả năng tạo miễn dịch chủ động ngừa thủy đậu, được chỉ định cho trẻ nhỏ từ 12 tháng tuổi trở lên với người lớn, liệu trình tiêm gồm 2 mũi, mỗi mũi cách nhau 1 tháng. Vắc xin này có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa thủy đậu mức độ trung bình và nặng. 

2, Đối với người đã mắc thủy đậu

Với những đã mắc thủy đậu thì nên tiêm những loại vắc xin dưới đây để ngừa zona thần kinh do virus thủy đậu tái hoạt động trở lại:

2.1, Vắc xin phòng zona Shingrix

Đây là loại vắc xin được nghiên cứu và sản xuất bởi tập đoàn Glaxosmithkline (GSK) dùng tiêm ngừa zona cho người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ mắc zona, người lớn từ 50 tuổi trở lên. Cần tiêm đủ 2 liều, với người trên 50 tuổi thì 2 mũi tiêm cách nhau 2 – 6 tháng còn với người từ 18 tuổi có hệ miễn dịch suy yếu  thì tiêm cách liều 1 – 2 tháng.

Vắc xin zona thần kinh Shingrix có hiệu quả đến 97% ở lứa tuổi trên 50 với hệ miễn dịch khỏe mạnh và 87% với người từ 18 tuổi suy giảm miễn dịch (1)

2.2, Vaccine zona Zostavax

Đây là loại vắc xin sống giảm độc lực được cấp phép sử dụng từ năm 2006 và dùng để ngừa bệnh zona thần kinh cho người trên 50 tuổi với hiệu quả ngừa bệnh khoảng 5 năm. Bởi vậy bác sĩ sẽ chỉ định tiêm một liều duy nhất, tuy nhiên cho tới thời điểm hiện tại loại vắc xin Zostavax đã được ngừng sử dụng tại Mỹ.

Zostavax là loại vắc xin giảm độc lực nên không được dùng cho người có hệ miễn dịch suy giảm, hiệu quả cũng không được đánh giá quá cao, chỉ ngừa bệnh zona ở mức độ trung bình và giảm các triệu chứng đau dây thần kinh sau zona.

V. Tiêm vaccine zona thần kinh mấy mũi? Lịch tiêm như thế nào?

Lịch tiêm và phác đồ tiêm vắc xin zona thần kinh tùy thuộc vào loại vắc xin được sử dụng chi tiết như sau:

• Đối với vắc xin Zostavax: Chỉ cần tiêm 1 mũi duy nhất
• Đối với vắc xin Shingrix: Cần tiêm 2 mũi với phác đồ tham khảo như sau

Với người từ 18 tuổi có nguy cơ cao mắc zona:

• Mũi 1: Tiêm lần đầu
• Mũi 2: Tiêm sau mũi đầu 1 tháng

Với người từ 50 tuổi trở lên

• Mũi 1: Tiêm lần đầu
• Mũi 2: Tiêm sau mũi đầu 2 tháng

2 mũi tiêm ngừa zona thần kinh với người khỏe mạnh trên 50 tuổi nên tiêm càng sớm càng tốt để ngăn ngừa nguy cơ biến chứng, đau dây thần kinh sau zona. Còn với người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona nên tiêm sớm khi sức khỏe cơ thể ổn định hoặc tiêm theo chỉ định từ bác sĩ.

VI. Chi phí tiêm vaccine zona hết bao nhiêu tiền?

Hiện nay mức giá tiêm vắc xin zona thần kinh sẽ từ 3.700.000 VNĐ – 3.900.000 VNĐ/mũi tiêm. Tuy nhiên mức giá này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ sở thực hiện tiêm chủng, các ưu đãi, nguồn cung, thời gian tiêm. Bởi vậy sẽ có sự chênh lệch nhẹ về mắc giá khi mọi người tiêm vắc xin ngừa zona thần kinh.

VII. Lưu ý khi tiêm vaccine zona

Để vắc xin zona thần kinh phát huy được hiệu quả thì cần thực hiện tại những cơ sở tiêm chủng uy tín, đồng thời lưu ý những vấn đề sau đây:

1, Trước khi thực hiện

• Chọn lựa cơ sở tiêm chủng uy tín, an toàn 
• Chuẩn bị sức khỏe tốt, không bị sốt, ốm mệt
• Thực hiện khám sức khỏe sàng lọc trước khi thực hiện tiêm chủng để đảm bảo đủ điều kiện tiêm vắc xin.
• Thông báo với bác sĩ về những bệnh lý nền, thuốc điều trị đang sử dụng (nếu có)
• Chọn loại vắc xin phù hợp, tham khảo bảng thành phần đối chiếu với điều dưỡng để tránh dị ứng sau tiêm nếu cơ thể quá mẫn cảm.
• Kiểm tra hạn dùng, bao bì toàn vẹn để chắc chắn vắc xin đảm bảo chất lượng trước khi tiêm.

2, Sau khi thực hiện

• Chú ý theo dõi vùng tiêm sau tối thiểu 30 phút để đảm bảo cơ thể không có những bất thường, dị ứng.
• Trong 1 – 2 ngày sau tiêm nếu có bất cứ tác dụng phụ hay bất thường nào trên cơ thể cần thông báo lại ngay với đơn vị tiêm chủng/bác sĩ chuyên khoa.
• Nếu cơ thể không khỏe cần tới ngay địa chỉ y tế gần nhất để thăm khám và có cách xử trí kịp thời, đảm bảo an toàn, hạn chế biến chứng.

VIII. Giải đáp một số thắc mắc

Có rất nhiều những câu hỏi thắc mắc xung quanh việc tiêm vắc xin zona thần kinh. Dưới đây là những giải đáp chi tiết từ chuyên gia để mọi người tham khảo:

1, Tiêm vaccine zona có tác dụng phụ gì không?

Vắc xin zona thần kinh khi được tiêm vào cơ thể sẽ tác động mạnh đến hệ miễn dịch để phòng ngừa zona. Bởi vậy vắc xin này có một số tác dụng phụ (tạm thời trong 2 – 3 ngày đầu sau tiêm) đó là sưng đau vùng tiêm, cơ thể mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn, đau cơ và sốt nhẹ. Thông thường các tác dụng phụ này sẽ nhẹ, không ảnh hưởng quá nhiều đến cơ thể.

2, Tiêm vaccine zona thần kinh có hiệu quả trong bao lâu?

Có nhiều nghiên cứu xung quanh hiệu quả của vắc xin zona thần kinh, theo CDC Mỹ và nhiều nghiên cứu khác thì hiệu quả của vắc xin giúp chống lại bệnh trong vòng 5 – 7 năm. Tuy nhiên theo nghiên cứu từ chính hãng sản xuất GSK thì loại vắc xin ngừa zona thần kinh Shingrix có hiệu quả lên tới 11 năm.

3, Đã từng bị zona có cần tiêm vaccine không?

Zona thần kinh xảy ra do virus thủy đậu  Varicella Zoster tái hoạt động trở lại, miễn dịch cơ thể suy giảm. Bởi vậy nếu đã từng mắc zona vẫn cần tiêm đủ liều vắc xin để ngừa bệnh tái phát trở lại, bảo vệ cơ thể chống lại zona, tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh lý này.

Hy vọng những chia sẻ trong bài viết trên về vắc xin zona thần kinh đã giúp mọi người có thêm những thông tin hữu ích trước khi tiêm ngừa zona. Tuy nhiên dù đã tiêm vắc xin nhưng vẫn có nhiều trường hợp mắc zona với triệu chứng giảm nhẹ hơn. Nếu có nhu cầu tư vấn thêm phương pháp điều trị zona triệt để liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188