Dị ứng thuốc có nguy hiểm không? 3 bước xử lý dị ứng nặng

Dị ứng thuốc có nguy hiểm không là câu hỏi được nhiều người quan tâm và mong muốn giải đáp bởi đây là phản ứng quá mức của cơ thể khi tiếp xúc với hoạt chất có trong thuốc điều trị. Cùng Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tìm hiểu đáp án chi tiết qua nội dung bài viết dưới đây.

I. Dị ứng thuốc có nguy hiểm không?

Tình trạng dị ứng thuốc xuất hiện triệu chứng phản ứng từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào cơ địa mỗi người, loại thuốc sử dụng và khả năng xử lý kịp thời.

1. Trường hợp không nguy hiểm

Trong hầu hết trường hợp, dị ứng thuốc chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ mà hoàn toàn không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như phát ban, mẩn ngứa toàn thân, nổi mề đay hoặc hắt hơi, sổ mũi. Tuy nhiên, mọi người không nên chủ quan mà cần thực hiện các phương pháp chăm sóc, theo dõi sát sao và dùng thuốc chữa dị ứng nhẹ phù hợp để tránh biến chứng chuyển biến nghiêm trọng.

2. Trường hợp nguy hiểm

Tình trạng dị ứng thuốc hoàn toàn có thể trở nên nguy hiểm dẫn đến sốc phản vệ đe dọa đến tính mạng chỉ trong vài phút khi cơ thể quá mẫn cảm với thuốc. Đồng thời, một số yếu tố làm tăng nguy cơ gặp phản ứng nặng gồm:

Có tiền sử từng bị dị ứng, đặc biệt là dị ứng thuốc
Cơ địa nhạy cảm, đề kháng kém và mắc bệnh hen suyễn, viêm da cơ địa, viêm mũi
Sử dụng nhiều loại thuốc đặc trị cùng lúc
Dùng thuốc liều cao trong thời gian dài
Tiêm hoặc truyền thuốc tĩnh mạch

Theo đó, dị ứng thuốc gây ra các biến chứng ảnh hưởng sau:

Phản ứng ngoài da: Toàn thân phù nề, sẩn đỏ kèm cảm giác ngứa ngáy, hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN) làm tổn thương niêm mạc, nhiễm trùng huyết hoặc tăng bạch cầu, sốt cao
Rối loạn tiêu hóa: Nôn mửa liên tục, đau bụng dữ dội và tiêu chảy
Suy giảm hô hấp: Thở khò khè, co thắt phế quản
Sốc phản vệ: Tim đập nhanh, tụt huyết áp, choáng váng, mất ý thức và dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời

II. Những loại thuốc dễ gây dị ứng

Dưới đây là tổng hợp các loại thuốc có nguy cơ cao gây phản ứng dị ứng mà mọi người nên nắm rõ để chủ động hơn trong việc sử dụng và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm:

Thuốc kháng sinh: Các nhóm thuốc Penicillin, dẫn xuất Amoxicillin, Ampicillin gây phát ban, nổi mẩn, Cephalosporin dễ sinh ra phản ứng chéo, Sulfonamide với Trimethoprim và Sulfamethoxazole gây phản ứng toàn thân.
Thuốc giảm đau, kháng viêm không Steroid: Nhóm thuốc này gồm Ibuprofen, Naproxen, Piroxicam được sử dụng để hạ sốt, giảm viêm và là thủ phạm gây dị ứng ở những người có tiền sử hen suyễn.
Các nhóm thuốc khác: Thuốc gây tê tại chỗ, thuốc chống co giật, thuốc điều trị gout hoặc điều trị HIV, ung thư hóa trị gây phản ứng quá mẫn và các loại vắc xin, huyết thanh gây phản ứng phản vệ trong lần đầu tiêm.

KHÔNG NÊN BỎ QUA: Bị dị ứng nicotin phải làm sao?

III. Cách xử lý khi bị dị ứng thuốc nghiêm trọng

Ngay khi gặp phải các phản ứng dị ứng thuốc, mọi người cần nhanh chóng thực hiện các biện pháp xử lý theo 3 bước quan trọng được bác sĩ khuyến cáo sau đây để đảm bảo an toàn tính mạng:

Bước 1: Ngừng dùng thuốc và gọi cấp cứu

Khi cơ thể xuất hiện các dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng như khó thở, choáng váng, ngất xỉu, da tím tái, rối loạn ý thức, mọi người cần ngưng uống thuốc đang sử dụng và gọi cấp cứu 115 đưa người bị dị ứng đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý y tế kịp thời.

Bước 2: Sơ cứu khi chờ cấp cứu

Trong thời gian chờ xe cấp cứu, mọi người cần ghi nhớ các bước sơ cứu cơ bản sau để hỗ trợ kiểm soát tình trạng dị ứng:

Đặt người bị dị ứng nằm ngửa, nâng chân cao nếu bị choáng, tụt huyết áp
Nới lỏng quần áo để cho người bị dị ứng dễ thở
Không cho ăn thêm bất kỳ loại thực phẩm nào khác
Thường xuyên theo dõi nhịp thở, mạch đập và phản ứng y thức
Sử dụng bút tiêm Epinephrine tiêm vào mặt ngoài ở vùng đùi

Bước 3: Điều trị tại cơ sở y tế

Khi được đưa đến cơ sở y tế, bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám và đánh giá mức độ phản ứng dị ứng đồng thời chỉ định phương pháp điều trị phù hợp để kiểm soát tình trạng, ngăn ngừa biến chứng:

Kê đơn thuốc kháng Histamin, Corticosteroid dạng tiêm, uống hoặc truyền dịch tĩnh mạch để ức chế phản ứng miễn dịch quá mức, hỗ trợ kiểm soát huyết áp và hệ tuần hoàn
Liệu pháp oxy để cung cấp lượng oxy cần thiết với tình trạng suy hô hấp
Đặt nội khí quản, máy thở trong trường hợp bị suy hô hấp nặng, hôn mê sâu
Chăm sóc và theo dõi y khoa tích cực tại phòng hồi sức cấp cứu

IV. Lưu ý phòng ngừa dị ứng thuốc

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và tính mạng, mọi người nên chủ động phòng tránh tình trạng dị ứng khi sử dụng thuốc điều trị với các cách sau:

Khai báo tiền sử dị ứng cho bác sĩ với bất kỳ loại dị nguyên nào, đặc biệt là thuốc điều trị trước khi được kê đơn
Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc hoặc tham khảo đơn thuốc của người khác khi chưa được bác sĩ cho phép, nhất là thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau
Kiểm tra kỹ thành phần thuốc và cảnh báo về tác dụng phụ, tương tác thuốc được in trên bao bì hoặc tờ hướng dẫn đi kèm
Tránh các loại thuốc có nhiều hoạt chất mới và chưa từng sử dụng trước đây nếu cơ địa nhạy cảm
Tuân thủ liều lượng, thời gian dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý tăng, giảm liều hoặc dừng thuốc giữa chừng làm tăng nguy cơ phản ứng dị ứng và gây nhờn thuốc
Quan sát các phản ứng trong 24 – 48 giờ đầu, nếu có dấu hiệu bất thường như phát ban, ngứa, khó thở,… cần ngưng dùng thuốc và đi khám ngay
Người có tiền sử dị ứng nặng cần đeo vòng tay y tế hoặc mang thẻ cảnh báo dị ứng ghi rõ loại thuốc gây dị ứng và luôn mang theo bút tiêm Epinephrine dự phòng

Bài viết trên đã giúp mọi người giải đáp thắc mắc dị ứng thuốc có nguy hiểm không và đưa ra các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan, mọi người hãy liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để nhận tư vấn điều trị cùng đội ngũ bác sĩ da liễu đầu ngành.