Hồng ban đa dạng là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Hồng ban đa dạng là bệnh da liễu cấp tính gây ra các tổn thương đặc trưng trên da và niêm mạc. Cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng cho đến cách điều trị và phòng ngừa tình trạng này qua bài viết sau đây của Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia.

I. Hồng ban đa dạng là bệnh gì?

Đây là phản ứng quá mẫn bất thường của cơ thể, đặc trưng với các tổn thương da hình bia bắn hoặc mống mắt trên da ở vị trí mu bàn tay, cổ tay, cẳng tay, cẳng chân, đầu gối, niêm mạc mắt, miệng…

Bệnh lý này thường gặp ở đối tượng thanh niên nam giới độ tuổi từ 20 – 40. Tuy nhiên trên thực tế, lứa tuổi nào hoặc giới tình nào cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng. Hồng ban đa dạng được phân thành 2 loại chính gồm:

• Thể nhẹ: Thường chỉ xuất hiện các tổn thương da đặc trưng ở lòng bàn tay, bàn chân, sau đó lan ra toàn thân và mặt; ít hoặc không có tổn thương niêm mạc. Các nốt ban này thường phát triển trong 3 – 4 ngày và sau đó mờ dần.
• Thể nặng: Bệnh khởi phát với các triệu chứng như sốt, đau khớp, mệt mỏi, ớn lạnh… kèm theo tổn thương da và niêm mạc sau vài ngày. Biểu hiện sưng đỏ, hình thành bọng nước, sau đó vỡ và hình thành các vết loét, vết xước.

II. Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của hồng ban đa dạng

Nguyên nhân chính gây ra hồng ban đa dạng là do phản ứng quá mẫn của cơ thể với một tác nhân cụ thể:

• Nhiễm trùng: Đặc biệt là nhiễm trùng virus Herpes Simplex, Mycoplasma Pneumoniae, Histoplasma Capsulatum, Parapoxvirus…
• Thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid, thuốc kháng sinh, thuốc chống co giật, nhóm thuốc statin,… được xác định là nguyên nhân gây hồng ban đa dạng thể nặng.

Hồng ban đa dạng hình thành do phản ứng miễn dịch qua trung gian tế bào. Khi cơ thể tiếp xúc với yếu tố khởi phát, hệ miễn dịch sẽ kích hoạt tế bào lympho T di chuyển đến da và niêm mạc giải phóng chất gây viêm làm phá hủy tế bào biểu mô hình thành các tổn thương điển hình.

III. Dấu hiệu nhận biết tình trạng hồng ban đa dạng

Tình trạng này có thể nhận biết dễ dàng thông qua những dấu hiệu đặc trưng phổ biến sau:

• Tổn thương da: Tổn thương xuất hiện đột ngột, đối xứng, có hình tia bắn, dạng tròn, đường kính <3cm và có ranh giới rõ ràng với vùng da lành. Vị trí tổn thương thường gặp ở cánh tay, cẳng tay, lòng bàn tay, chân, khuôn mặt,…
• Tổn thương niêm mạc: Các tổn thương thường xuất hiện đồng thời với tổn thương da. Các vết loét xuất hiện ở môi, miệng, kết mạc mắt, cơ quan sinh dục… sau đó vỡ ra, để lại vết trợt, vết loét nông và đóng thành vảy tiết, vảy máu.
• Triệu chứng toàn thân: Xuất hiện các tổn thương nặng như đau khớp, sốt, mệt mỏi, viêm phổi…

TÌM HIỂU THÊM: Hồng ban rắn Bazin là bệnh gì? Triệu chứng nhận biết

IV. Hồng ban đa dạng có nguy hiểm không?

Hồng ban đa dạng thể nhẹ thường tự khỏi sau khoảng 2 – 4 tuần điều trị mà không để lại biến chứng. Tuy nhiên, bệnh vẫn có nguy cơ gây nguy hiểm cho người mắc phải, tùy thuộc vào mức độ tổn thương và tình trạng hệ miễn dịch.

Nếu các tổn thương trên da và niêm mạc nghiêm trọng mà không được chăm sóc cẩn thận có thể dẫn đến những biến chứng như nhiễm trùng da, nhiễm trùng huyết, tổn thương mắt dẫn tới mù lòa, ảnh hưởng tới các cơ quan nội tạng,…

V. Cách chẩn đoán tình trạng hồng ban đa dạng 

Để chấn đoán chính xác tình trạng này, bác sĩ tiến hành:

1. Chẩn đoán bệnh lý

Các phương thức giúp chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh được bác sĩ chỉ định gồm:

• Thăm khám lâm sàng: Quan sát những triệu chứng lâm sàng của bệnh, đặc biệt là các tổn thương hình bia bắn và phân bổ của chúng.
• Sinh thiết da: Giúp xác định các dấu hiệu đặc trưng dưới kính hiển vi như hoại tử tế bào sừng và viêm quanh mạch máu.
• Xét nghiệm phát hiện căn nguyên do vi sinh vật: Xét nghiệm máu để tìm các thể virus gây ra bệnh.
• Xét nghiệm phát hiện căn nguyên do thuốc: Thường dựa vào tiền sử dùng thuốc và mối liên hệ thời gian với sự xuất hiện của bệnh. Ngoài ra, còn ứng dụng test lẩy da, test áp bì, phản ứng chuyển dạng lympho bào…

2. Chẩn đoán phân biệt 

Bác sĩ thực hiện các phương pháp chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý về da có triệu chứng tương tự như phát ban do thuốc, lupus ban đỏ, hồng ban nhiễm sắc cố định, viêm da tiếp xúc, chốc lở, hội chứng Stevens-Johnson…

CHẨN ĐOÁN CHÍNH XÁC HỒNG BAN ĐA DẠNG VỚI ĐỘI NGŨ BÁC SĨ CHUYÊN KHOA DA LIỄU

VI. Mắc hồng ban đa dạng điều trị như thế nào? 

Hầu hết các trường hợp mắc bệnh hồng ban đa dạng ở giai đoạn cấp tính đều tự khỏi mà không cần điều trị chuyên sâu. Trong một số trường hợp, có các phương pháp điều trị được áp dụng để cải thiện tình trạng này như sau:

1. Điều trị triệu chứng

• Bôi corticoid tại chỗ: Kem bôi corticoid được chỉ định với tác dụng giảm viêm và ngứa trên da.
• Uống thuốc kháng histamin: Giúp giảm ngứa hiệu quả. Đồng thời cần vệ sinh, chăm sóc tổn thương niêm mạc sạch sẽ.

2. Điều trị theo nguyên nhân

• Dừng việc dùng thuốc: Nếu được xác định bệnh do thuốc, mọi người cần ngưng ngay lập tức và tránh sử dụng lại các loại thuốc đó. Lưu ý, cần thay thế loại thuốc khác nếu phải điều trị các bệnh lý nền.
• Corticoid đường uống toàn thân: Được chỉ định cho trường hợp nặng, có tác dụng ức chế phản ứng viêm tốt nhưng cần sử dụng đúng chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.
• Thuốc kháng virus: Sử dụng cho trường hợp nhiễm do virus, đặc biệt là virus Herpes Simplex. Thuốc giúp ức chế sự phát triển của virus, rút ngắn thời gian bệnh và giảm mức độ nghiêm trọng. Lưu ý, điều trị sớm để đạt hiệu quả tốt hơn.
• Thuốc kháng sinh: Sử dụng trong trường hợp hồng ban đa dạng thứ phát sau nhiễm khuẩn. Kháng sinh giúp kiểm soát nhiễm trùng nguyên phát, từ đó giảm kích hoạt phản ứng miễn dịch gây tổn thương da. Tuy nhiên, cần lựa chọn đúng loại kháng sinh, tránh lạm dụng thuốc.

VII. Nghi ngờ bị hồng ban đa dạng nên thăm khám và điều trị ở đâu?

Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tự hào là địa chỉ thăm khám và điều trị các bệnh lý về da liễu uy tín hàng đầu hiện nay được đông đảo khách hàng tin tưởng, lựa chọn bởi:

• Được Sở Y Tế cấp giấy phép hoạt động. 
• Sở hữu đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao và tay nghề giỏi.
• Cơ sở vật chất sang trọng, hiện đại và đầy đủ tiện nghi.
• Máy móc, trang thiết bị được nhập khẩu và có giấy chứng nhận toàn cầu.
• Xây dựng liệu trình điều trị cá nhân hóa theo đúng tiêu chuẩn y khoa.
• Đội ngũ nhân viên chăm sóc khách hàng nhiệt tình luôn sẵn sàng giải quyết mọi vấn đề trong suốt liệu trình.

VIII. Một số thắc mắc liên quan

Dưới đây là giải đáp một số thắc mắc liên quan đến tình trạng hồng ban đa dạng mà mọi người nên tham khảo.

1. Hồng ban đa dạng có lây không?

Không, hồng ban đa dạng không phải là bệnh truyền nhiễm và không lây từ người sang người khác. Tuy nhiên, nguyên nhân gây ra bệnh do virus Herpes có thể lây lan nhưng bản thân tình trạng hồng ban thì không.

2. Bệnh hồng ban đa dạng kiêng ăn gì?

Người mắc hồng ban đa dạng nên hạn chế các loại thực phẩm dễ gây kích ứng hoặc làm tình trạng viêm nặng hơn, bao gồm:

• Đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
• Thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao như hải sản, trứng, đậu phộng…
• Đồ uống có cồn và chất kích thích như rượu, bia, cà phê…
• Thực phẩm chế biến sẵn chứa chất bảo quản, phẩm màu nhân tạo

3. Cách kiểm soát hồng ban đa dạng tái phát

Để kiểm soát tốt và ngăn ngừa nguy cơ tái phát, mọi người cần lưu ý thực hiện các biện pháp sau:

• Tránh tiếp xúc với các tác nhân kích hoạt bệnh như ánh nắng mạnh, căng thẳng kéo dài, dị ứng thuốc hoặc nhiễm trùng đường hô hấp.
• Điều trị dự phòng bằng thuốc kháng virus đối với người bị tái phát do virus Herpes Simplex.
• Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý và luyện tập thể dục thường xuyên.
• Tái khám định kỳ khi có biểu hiện bất thường trên da hoặc tái phát triệu chứng, để kịp thời can thiệp y tế.

Trên đây là những thông tin về bệnh hồng ban đa dạng và cách điều trị cho từng trường hợp. Nếu nghi ngờ mắc phải bệnh lý trên, mọi người hãy liên hệ Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để đặt lịch thăm khám và điều trị ngay.

Δ

TƯ VẤN 24/7 HOTLINE: 032.845.1188

Mọi thông tin của khách hàng đều được bảo mật