Thuốc tê bôi ngoài da được áp dụng trong các thủ thuật giúp giảm cảm giác đau rát. Tuy nhiên, không ít người bị dị ứng thuốc tê bôi ngoài da gây ra các phản ứng khó chịu và ảnh hưởng tới quá trình làm thủ thuật. Cùng Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tìm hiểu chi tiết thông tin về tình trạng này qua bài viết sau đây.

I. Dị ứng thuốc tê bôi ngoài da là tình trạng như thế nào?

Thuốc tê có tác dụng làm mất cảm giác tạm thời tại một vùng cơ thể mà không làm mất ý thức. Các loại thuốc tê bôi ngoài da thường ở dạng kem, gel hoặc xịt được sử dụng để làm dịu da và giảm đau trong các thủ thuật thẩm mỹ, nha khoa hay điều trị da liễu.

Dị ứng thuốc tê bôi ngoài da là phản ứng quá mẫn của hệ thống miễn dịch với các thành phần có trong loại thuốc này. Thay vì chỉ gây tê cục bộ, hệ miễn dịch nhận nhầm đây là một chất có hại và kích hoạt phản ứng để bảo vệ. Nguyên nhân dị ứng thuốc tê bôi ngoài da thường được kể đến như:

Cơ địa mẫn cảm với thành phần trong thuốc tê, điển hình như chất ức chế thần kinh (NMBA).
Dị ứng với chất bảo quản và phụ gia hoặc các thành phần khác trong thuốc tê.
Sử dụng thuốc tê trên vùng da đang có tổn thương làm tăng khả năng hấp thu và phản ứng.

II. Biểu hiện khi bị dị ứng thuốc tê bôi ngoài da

Một số biểu hiện điển hình khi cơ thể phản ứng thuốc tê tại chỗ giúp mọi người nhận biết sớm tình trạng dị ứng đó là:

Nổi mẩn đỏ hoặc mề đay tại vị trí bôi thuốc tê.
Cảm giác nóng rát, châm chích hoặc ngứa ngáy.
Da sưng phù, thậm chí phồng rộp.
Trường hợp nặng người bệnh có thể bị chóng mặt, khó thở, phù môi, tim đập nhanh, tụt huyết áp

TÌM HIỂU THÊM: Dị ứng thuốc tê nhổ răng phải làm sao?

III. Phân biệt dị ứng thuốc tê bôi ngoài da với các tình trạng khác

Trên thực tế rất nhiều người đang nhầm lẫn giữa tình trạng dị ứng thuốc tê với các tình trạng như ngộ độc hay tác dụng phụ của thuốc. Dưới đây là bảng phân biệt chi tiết để mọi người dễ dàng nhận biết, tránh nhầm lẫn:

Các yếu tố	Dị ứng	Ngộ độc	Tác dụng phụ khi dùng thuốc
Nguyên nhân	Phản ứng miễn dịch với thành phần thuốc	Do sử dụng liều quá cao, diện tích rộng hoặc sử dụng trên vùng da đang bị tổn thương	Phản ứng dược lý của thuốc
Thời gian xảy ra sau khi dùng	Vài phút đến vài giờ sau bôi	Tùy vào tốc độ hấp thu của cơ thể	Xảy ra trong hoặc ngay sau khi bôi
Biểu hiện	Nổi mẩn, ngứa dữ dội, biểu hiện toàn thân có thể gây mề đay lan rộng, tụt huyết áp,…	Chóng mặt, buồn nôn, rối loạn nhịp tim, ù tai	Da châm chích nhẹ, đôi khi gây cảm giác hồi hộp, lo lắng
Mức độ nguy hiểm	Nguy hiểm tới tính mạng nếu sốc phản vệ	Nguy hiểm tới tính mạng nếu rối loạn nhịp tim, có giật	Thường nhẹ, tự hết sau vài giờ

IV. Cách xác định tình trạng dị ứng thuốc tê bôi ngoài da

Để xác định chính xác tình trạng này, bác sĩ thường áp dụng các phương thức chẩn đoán sau:

Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ xác định tình trạng thông qua các dấu hiệu điển hình tại vị trí dùng thuốc tê, đồng thời khai thác các thông tin biểu hiện bên trong của người bệnh.
Làm xét nghiệm theo chỉ định: Bác sĩ căn cứ vào tình trạng cụ thể của mỗi người để chỉ định các phương pháp xét nghiệm dị ứng phù hợp giúp chẩn đoán chính xác hơn.

V. Cách xử lý khi bị dị ứng thuốc tê bôi ngoài da

Xử lý đúng cách, kịp thời với các biện pháp dưới đây là cách hiệu quả giúp mọi người kiểm soát được các biến chứng do dị ứng thuốc tê bôi ngoài da gây nên.

Dừng bôi khi có dấu hiệu: Khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường mọi người nên báo ngay với bác sĩ để dừng ngay việc bôi thuốc tê
Rửa sạch vùng da bằng nước mát: Dùng nước mát để vệ sinh da giúp loại bỏ phần thuốc tê còn trên da và làm dịu các triệu chứng phản ứng, giảm nguy cơ thuốc tiếp tục thẩm thấu vào da.
Bác sĩ đánh giá tình trạng: Tùy từng tình trạng bác sĩ sẽ đánh giá mức độ phản ứng và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Thuốc kháng histamin và các loại kem bôi làm dịu da cho các trường hợp phản ứng nhẹ (ngứa, mẩn đỏ tại chỗ); trường hợp nặng hơn thường dùng corticoid đường tiêm hoặc uống; khi có dấu hiệu suy hô hấp cần được tiến hành cấp cứu khẩn cấp.

VI. Cách phòng tránh tình trạng dị ứng thuốc tê bôi tại chỗ

Việc chủ động phòng tránh tình trạng dị ứng thuốc tê rất quan trọng nhằm bảo vệ sức khoẻ của mỗi người. Vì thế, mọi người cần thực hiện ngay các biện pháp sau:

Chọn sản phẩm thuốc tê có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được kiểm định y tế và chỉ sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ.
Test thử phản ứng trên một vùng da nhỏ như mu bàn tay, vùng sau tai… trước khi dùng diện rộng.
Thông báo với bác sĩ nếu có tiền sử dị ứng thuốc, hoá chất hoặc mỹ phẩm…
Không dùng thuốc tê bôi lên những vùng da có tổn thương, viêm nhiễm.
Tuân thủ hướng dẫn về liều lượng, thời gian…
Lựa chọn cơ sở uy tín để gây tê.

Trên đây là những thông tin về tình trạng dị ứng thuốc tê bôi ngoài da cùng cách xử lý để đảm bảo an toàn. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan, mọi người hãy liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để nhận tư vấn miễn phí.