Loét da là bệnh gì? Nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa

Loét da là tình trạng tổn thương mạn tính khá phổ biến, đặc biệt ở những người phải nằm lâu một chỗ. Vậy tình trạng này có chữa được không? Cùng Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.

I. Loét da là bệnh gì?

Đây là tình trạng tổn thương trên da khiến lớp biểu bì bị phá vỡ hoàn toàn, để lộ phần da bên dưới hoặc sâu hơn nữa là mô cơ và xương. Các vết loét thường có hình tròn hoặc bầu dục gây đau rát và dễ bị nhiễm trùng. Đây không chỉ là tình trạng da liễu thông thường mà còn liên quan đến một số bệnh lý nền.

Tình trạng này thường gặp ở những người có khả năng tuần hoàn máu kém như người cao tuổi, người mắc bệnh tiểu đường, người bị suy giãn tĩnh mạch và những người nằm bất động lâu ngày do tai biến hoặc chấn thương. Vùng loét da thường xuất hiện ở gót chân, mất cá chân, mặt ngoài cẳng chân, vùng xương cùng cụt, mông hoặc bất kỳ nơi nào da chịu áp lực lâu dài.

II. Nguyên nhân xuất hiện vết loét trên da

Vết loét trên da hình thành do nhiều nguyên nhân và yếu tố dưới đây:

• Do tác động cơ học: Áp lực nằm, ngồi lâu một tư thế gây thiếu máu nuôi dưỡng mô.
• Mắc bệnh lý chuyển hóa: Tiểu đường, béo phì, suy dĩnh dưỡng,… khiến da dễ tổn thương và bị suy giảm khả năng hồi phục vết thương.
• Rối loạn tuần hoàn máu: Mắc các bệnh lý suy tĩnh mạch, xơ vữa động mạch, huyết khối tĩnh mạch khiến máu khó lưu thông gây thiếu oxy nuôi dưỡng làn da.

Ngoài ra, một số yếu tố dưới đây cũng làm tăng nguy cơ gây loét da:

• Tuổi tác cao.
• Mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, suy giáp, gút…
• Khả năng di chuyển hạn chế.
• Tiền sử có cục máu đông.
• Người béo phì, thừa cân.
• Hút thuốc lá.
• Phụ nữ đang mang thai.
• Người thiếu hụt các dưỡng chất như vitamin A, B2, B3, C, kẽm…

III. Triệu chứng nhận biết và các dạng loét da

Các triệu chứng ban đầu thường bao gồm da bị đổi màu, sưng, nóng hoặc ngứa ở một vùng nhất định. Sau đó, vết thương hở sẽ xuất hiện, có thể tiết dịch mủ hoặc máu, có mùi khó chịu nếu nhiễm trùng và gây đau. Loét da có 4 dạng phổ biến gồm:

• Loét da tĩnh mạch: Thường xảy ra do máu ứ đọng trong tĩnh mạch chân. Áp lực máu tăng cao khiến chất lỏng rò rỉ ra các mô xung quanh gây viêm và phá vỡ da. Vết loét thường xuất hiện ở mắt cá chân trong, tiết dịch nhiều, da xung quanh bị sưng, đổi màu sẫm và cứng.
• Loét da động mạch: Nguyên nhân là do máu lưu thông kém đến chi dưới khiến các mô bị thiếu oxy và dinh dưỡng dẫn đến hoại tử. Vết loét thường gặp ở gót chân, ngón chân và mặt ngoài của mắt cá chân với biểu hiện đau, đáy màu nhạt hoặc đen, vùng da xung quanh tái nhợt.
• Loét da tỳ đè: Đây là những vết loét do áp lực và ma sát kéo dài lên vùng da nhất định, cản trở tuần hoàn máu. Chúng có thể phát triển ở vùng xương hơi nhô ra như xương cụt, gót chân, hông và khuỷu tay vì nơi đó có ít mỡ để bảo vệ da. Đồng thời, người ít vận động do nằm trên giường hoặc ngồi xe lăn lâu ngày là đối tượng có nguy cơ cao nhất.
• Loét da thần kinh: Xảy ra khi các dây thần kinh bị tổn thương, làm mất cảm giác ở chi. Do không cảm nhận được cảm giác đau nhức, các chấn thương nhỏ hoặc áp lực liên tục không được để ý và phát triển thành loét. Các vùng chịu áp lực cao như gót chân và dưới lòng bàn chân thường dễ mắc hơn cả.

IV. Da bị lở loét có nguy hiểm không?

Tình trạng này rất nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có nguy cơ dẫn đến:

• Gây nhiễm trùng, áp xe, hoại tử mô da.
• Làm giảm khả năng vận động và sinh hoạt.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng máu và đe doạ tính mạng.
• Người mắc bệnh tiểu đường nếu bị loét da có khả năng phải cắt cụt các chi.

ĐỌC NGAY: Các loại thuốc chống loét do tỳ đè

V. Bị loét da phải làm sao?

Khi nhận thấy các triệu chứng nêu trên, mọi người cần nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách:

1. Cách chẩn đoán vết loét trên da

Một số cách chẩn đoán vết loét trên da được bác sĩ áp dụng phổ biến hiện nay được liệt kê bao gồm:

• Khai thác tiền sử bệnh: Bác sĩ khai thác tiền sử của bệnh nhân như có mắc các bệnh lý mãn tính, bị chấn thương hay thói quen sinh hoạt… từ đó đưa ra chẩn đoán lâm sàng.
• Kiểm tra thể chất: Quan sát và đánh giá vết loét về kích thước, độ sâu, tình trạng nhiễm trùng.
• Xét nghiệm máu: Kiểm tra đường huyết, chức năng gan thận để tìm ra dấu hiệu viêm nhiễm
• Nuôi cấy mô: Lấy mẫu mô từ vùng da nghi ngờ để xét nghiệm giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng để sử dụng loại kháng sinh điều trị phù hợp.
• Kiểm tra hình ảnh: Siêu âm Doppler, chụp X-quang hoặc MRI để đánh giá tình trạng mạch máu và xương.

2. Nguyên tắc điều trị loét da 

Nguyên tắc quan trọng trong việc điều trị loét da đó là cần xác định và điều trị nguyên nhân gốc rễ. Đồng thời phải làm sạch và bảo vệ vết thương nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng. Ngoài ra, cần cải thiện tuần hoàn máu, có chế độ dinh dưỡng khoa học để tạo điều kiện thuận lợi cho vết thương mau lành. 

3. Cách điều trị lở loét da hiệu quả

• Xử lý vết loét tại chỗ: Vệ sinh vết loét với dung dịch sát khuyển chuyên dụng, đồng thời loại bỏ mô chết và băng bằng gạc để giữ ấm cho vết thương.
• Dùng thuốc điều trị: Tùy từng tình trạng, bác sĩ chỉ định các loại thuốc khác nhau như dùng thuốc kháng sinh khi có nhiễm trùng, thuốc giảm đau giúp kiểm soát cơn đau và thuốc bôi tại chỗ để thúc đẩy tái tạo mô.
• Can thiệp phẫu thuật: Đối với vết loét nghiêm trọng, hoại tự nặng hoặc không đáp ứng với các cách điều trị sẽ được chỉ định phẫu thuật. Trong quá trình thực hiện bác sĩ sẽ tiến hành ghép da tái tạo hoặc cắt cụt chi nếu cần thiết.

V. Cách phòng ngừa tình trạng loét da

Để phòng ngừa tình trạng loét da, mọi người cần thực hiện ngay các biện pháp sau:

• Kiểm soát và điều trị tốt các bệnh lý nền
• Vệ sinh da sạch sẽ, giữ da khô ráo và đủ ẩm
• Thay đổi tư thế thường xuyên, đặc biệt với bệnh nhân nằm lâu, đồng thời nên sử dụng đệm hoặc gối chống loét
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng từ protein, vitamin C, kẽm để phục hồi da
• Không hút thuốc, hạn chế rượu bia
• Tập luyện thể dục để tăng cường tuần hoàn máu

Thông tin trong bài viết đã giúp mọi người hiểu rõ hơn về tình trạng loét da và cách điều trị hiệu quả giúp bảo vệ sức khỏe. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan, mọi người hãy liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để nhận tư vấn miễn phí.

Δ

TƯ VẤN 24/7 HOTLINE: 032.845.1188

Mọi thông tin của khách hàng đều được bảo mật