Cảnh giác với bệnh zona tai: Triệu chứng và cách điều trị

Bệnh zona tai không chỉ gây ra tổn thương trên da với cảm giác ngứa rát, đau nhức ở vùng tai mà còn có nguy cơ để lại nhiều biến chứng vô cùng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Cùng Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tìm hiểu chi tiết về tình trạng này qua nội dung bài viết dưới đây. 

I. Tổng quan về bệnh zona thần kinh ở tai 

Dưới đây là những thông tin chi tiết về bệnh zona tai mà mọi người cần nắm rõ để dễ dàng phát hiện và đưa ra phương pháp xử lý nhanh chóng: 

1. Dấu hiệu nhận biết bệnh zona tai

Zona thần kinh ở tai là tình trạng da liễu không hiếm gặp do virus varicella-zoster tái hoạt động mạnh mẽ sau thời gian trú ẩn trong cơ thể, virus bùng phát gây tổn thương trên da và làm viêm dây thần kinh số VII, VIII. Từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nghe và vận động của cơ mặt với dấu hiệu đặc trưng bao gồm:

• Nổi mụn nước mọc thành chùm ở vành tai, ống tai ngoài hoặc vùng da quanh tai
• Cảm giác nóng rát, đau nhức tại vùng tai trước khi có phát ban khoảng 1 – 2 ngày 
• Vùng da quanh tai sưng tấy, ửng đỏ và đau rát khi chạm vào

Đồng thời, mọi người cũng dễ dàng nhận thấy với triệu chứng đi kèm thường gặp như: 

• Ù tai, thính lực suy giảm hoặc mất khả năng nghe tạm thời 
• Đau tai lan lên đầu hoặc xuống cổ
• Cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt và sốt nhẹ 
• Méo miệng, cử động mắt khó khăn, liệt cơ mặt một bên 

2. Phân biệt zona ở tai và viêm tai ngoài

Zona ở tai và viêm tai ngoài đều ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng tai, đặc biệt là vùng tai ngoài. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giúp mọi người phân biệt chính xác 2 tình trạng bệnh lý này: 

Tiêu chí	Zona ở tai	Viêm tai ngoài
Nguyên nhân chính	Virus varicella-zoster tái hoạt động gây bệnh	Vi khuẩn, nấm hoặc tổn thương do nước đọng lại, ngoáy tai
Triệu chứng điển hình	Mụn nước nổi thành mảng kèm cảm giác đau rát, nóng bỏng	Ngứa ngáy liên tục, đau rát khi chạm vào tai và chảy dịch mủ
Vị trí tổn thương	Vành tai, ống tai, vùng da quanh tai, có thể lan sang mặt	Ống tai ngoài
Mức độ đau	Cảm giác đau dữ đội theo đường đi của dây thần kinh và đau sâu trong tai	Đau âm ỉ nhưng tăng mạnh khi tác động ấn hoặc kéo vành tai
Phát ban	Mẩn đỏ và nổi mụn nước li ti	Không xuất hiện tổn thương trên da
Thính giác	Ù tai, giảm hoặc mất thính giác tạm thời	Không ảnh hưởng nghiêm trọng
Khả năng lây lan	Lây qua tiếp xúc dịch mủ từ mụn nước	Lây lan do vi khuẩn và nấm gây nhiễm khuẩn chéo

II. Nguyên nhân gây zona thần kinh ở tai

Bệnh zona tai xảy ra do virus varicella-zoster gây thủy đậu tái hoạt động và tấn công vào dây thần kinh, đặc biệt khi hệ miễn dịch cơ thể suy yếu. Theo đó, một số nguy cơ khiến loại virus này tái hoạt động bao gồm:

• Người lớn tuổi, mắc bệnh mãn tính hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, có đề kháng yếu kém 
• Người chưa mắc thủy đậu, chưa tiêm phòng vắc xin 
• Cơ thể thiếu ngủ, mệt mỏi với chế độ sinh hoạt, ăn uống kém khoa học 
• Chấn thương hoặc phẫu thuật gần vùng thần kinh ở tai dẫn tới kích hoạt virus

III. Bệnh zona tai có nguy hiểm không?

Theo Bác sĩ Nguyễn Thị Thái Hòa – Phó trưởng phòng bác sĩ tại Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia chia sẻ, zona thần kinh ở tai đặc biệt nguy hiểm do ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương và các cơ quan cảm giác quan trọng như thính giác, tiền đình, thần kinh mặt. Theo đó, nếu không được kịp thời xử lý, bệnh sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Hội chứng Ramsay Hunt: Đây là biến chứng đặc biệt nguy hiểm xảy ra khi virus tấn công đồng thời ở dây thần kinh mặt và dây thần kinh tiền đình ở tai với triệu chứng liệt cơ mặt, mất thính lực, cảm giác đau rát, thậm chí để lại di chứng vĩnh viễn nếu không được điều trị đúng cách 
• Ù tai, giảm thính lực: Tổn thương dây thần kinh số VIII khiến mọi người bị ù tai, nghe kém đi và mất thính lực tạm thời 
• Đau dây thần kinh sau zona: Cơn đau dai dẳng, kéo dài nhiều tháng đến vài năm làm ảnh hưởng đến giấc ngủ, sinh hoạt thường ngày và đặc biệt đau rát khi chạm vào vùng da đã từng có tổn thương
• Các biến chứng khác: Cơ thể mệt mỏi, thường xuyên chóng mặt và mất cân bằng hoặc vùng tổn thương bị nhiễm trùng thứ phát do chăm sóc sai cách, thậm chí xảy ra tình trạng viêm màng não ở người suy giảm miễn dịch trầm trọng

TÌM HIỂU THÊM: Bệnh zona và herpes có gì khác nhau?

IV. Phương pháp chẩn đoán bệnh zona ở tai

Việc chẩn đoán chính xác bệnh zona tai không chỉ giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị bệnh hiệu quả mà còn hạn chế nguy cơ xảy ra biến chứng xấu: 

• Khám lâm sàng: Bác sĩ quan sát trực tiếp các dấu hiệu ngoài da và đánh giá triệu chứng đi kèm kết hợp với việc kiểm tra phản xạ thần kinh để phát hiện tổn thương dây thần kinh 
• Xét nghiệm: Ở một số trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm PCR, huyết thanh học, kiểm tra thính lực và thăng bằng cùng cộng hưởng từ sọ não

V. Cách điều trị zona thần kinh vùng tai

Dưới đây là một số phương pháp điều trị zona thần kinh được bác sĩ chỉ định thực hiện để nhanh chóng kiểm soát tình trạng bệnh: 

1. Điều trị bằng thuốc

Đâu là phương pháp thường được bác sĩ áp dụng và đặc biệt hiệu quả nếu được thực hiện trong 72 giờ đầu tiên kể từ khi xuất hiện các triệu chứng, tổn thương trên da với các sản phẩm như:

• Thuốc kháng virus: Valacyclovir, Famciclovir, Acyclovir có tác dụng ức chế sự phát triển của virus và làm giảm nguy cơ tổn thương thần kinh. Mọi người cần lưu ý sử dụng đúng và đủ liều theo chỉ định, nhất là với người suy giảm chức năng thận
• Thuốc giảm đau: Paracetamol với tình trạng đau nhẹ; Ibuprofen, Diclofenac giảm viêm sử dụng cho mức độ đau vừa; Tramadol cho tình trạng đau dữ dội nhưng cần cẩn trọng với người có bệnh lý dạ dày, thận và gan.
• Corticosteroid: Methylprednisolone, Prednisolone được chỉ định để cải thiện tình trạng viêm nhiễm, phù nề dây thần kinh nhưng chỉ được sử dụng ở vùng da có triệu chứng viêm nặng hoặc tổn thương dây thần kinh mặt.
• Thuốc điều trị đau dây thần kinh: Pregabalin và Gabapentin được bác sĩ chỉ định sử dụng khi vẫn còn cảm giác đau sau 2 – 4 tuần, tổn thương lúc này đã lành có nguy cơ gây chóng mặt, buồn ngủ ủ rũ và cần trao đổi với bác sĩ nếu xuất hiện tác dụng phụ bất thường.
• Thuốc tăng cường miễn dịch: Các loại thuốc chứa kẽm vitamin B, C và Interferon giúp tăng đề kháng chống lại virus, đặc biệt cần thiết ở những người có hệ miễn dịch suy yếu nhưng cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, nhất là với người cao tuổi hoặc đang điều trị ung thư.
• Thuốc bôi ngoài da: Bôi zona bằng dung dịch xanh methylen, hồ nước hoặc thuốc mỡ kháng sinh có khả năng làm khô mụn nước, giảm nguy cơ nhiễm trùng thứ phát. Chú ý giữ da sạch sẽ và tuyệt đối không tự ý chọc vỡ mụn nước.

2. Can thiệp phẫu thuật

Bên cạnh việc điều trị zona bằng thuốc, bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp phẫu thuật nhằm cải thiện chức năng thần kinh và xử lý biến chứng với các trường hợp: 

• Liệt dây thần kinh mặt mức độ nặng, không cải thiện khi điều trị nội khoa sau 2 – 3 tuần 
• Áp xe tai giữa hoặc viêm tai giữa mãn tính cần phẫu thuật loại bỏ tổ chức viêm mủ 
• Tổn thương dây thần kinh nghiêm trọng, đe dọa mất thính lực và thăng bằng vĩnh viễn 

Tuy nhiên, mọi người cần lưu ý lựa chọn kỹ càng địa chỉ y tế và được thực hiện bởi bác sĩ giàu kinh nghiệm, tay nghề cao, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện. Đồng thời tuân thủ chế độ chăm sóc phục hồi chức năng sau khi thực hiện thủ thuật 

3. Chăm sóc tại nhà

Chế độ chăm sóc tại nhà đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị zona tai giúp rút ngắn thời gian hồi phục: 

• Giữ vệ sinh vùng tai sạch sẽ, lau nhẹ nhàng với dung dịch nước muối bằng khăn vải mềm 
• Sử dụng thuốc bôi và dung dịch sát trùng theo chỉ định bác sĩ để làm khô mụn nước 
• Tuyệt đối không đắp lá thuốc lên da khi chưa có sự đồng ý từ bác sĩ
• Chườm mát vùng da bằng khăn vải sạch, mềm 
• Bổ sung nước, vitamin, khoáng chất thiết yếu để hỗ trợ quá trình hồi phục
• Tránh các yếu tố gây stress, thiếu ngủ làm gián đoạn quá trình tái tạo da
• Tái khám đúng hẹn và hạn chế tiếp xúc với những người có hệ miễn dịch suy yếu 

VI. Bị bệnh zona tai nên thăm khám và điều trị ở đâu?

Việc tìm hiểu, lựa chọn cơ sở y tế để thăm khám và điều trị zona không chỉ giúp mọi người đạt hiệu quả điều trị cao mà còn phòng tránh biến chứng xấu xảy ra. Tự hào là địa chỉ điều trị zona thần kinh bằng công nghệ cao hiệu quả tốt nhất và an toàn, Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia trở thành lựa chọn hàng đầu của đông đảo khách hàng bởi:

• Địa chỉ được Sở Y Tế cấp phép hoạt động
• Sở hữu đội ngũ bác sĩ da liễu có trình độ chuyên môn cao và tay nghề giỏi
• Cơ sở vật chất sang trọng, hiện đại và đầy đủ tiện nghi
• Máy móc, trang thiết bị được nhập khẩu và có giấy chứng nhận toàn cầu 
• Liệu trình điều trị bệnh zona được cá nhân hóa theo đúng chuẩn y khoa
• Công nghệ Maitrix Laser giúp giảm viêm đỏ, ngứa ngáy, không gây đau, không cần nghỉ dưỡng
• Đội ngũ nhân viên chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp luôn sẵn sàng giải quyết mọi vấn đề trong suốt liệu trình

VII. Biện pháp phòng bệnh zona thần kinh ở tai

Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh zona tai, mọi người có thể tham khảo và áp dụng các phương pháp tại nhà sau đây: 

• Tiêm vắc xin phòng zona, đặc biệt là người từ 50 tuổi trở lên hoặc những người có hệ miễn dịch suy yếu 
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý với đầy đủ các loại vitamin A, C, E và B12 cùng các khoáng chất thiết yếu để hỗ trợ đề kháng 
• Tập luyện thể dục thể thao nhẹ nhàng như yoga, ngồi thiền thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh, hạn chế căng thẳng và thúc đẩy lưu thông máu
• Ngủ đủ giấc, không thức khuya giúp cơ thể hồi phục và duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh
• Điều trị triệt để bệnh thủy đậu nhằm hạn chế nguy cơ virus tái phát 
• Hạn chế tiếp xúc với người mắc zona, không sử dụng chung đồ dùng cá nhân và vệ sinh tay thường xuyên 
• Thăm khám sức khỏe định kỳ và gặp bác sĩ ngay khi nhận thấy dấu hiệu bất thường để kịp thời xử lý 

Trên đây là những nội dung chi tiết về bệnh zona tai và hướng dẫn phương pháp phòng bệnh tại nhà. Để điều trị bệnh zona thần kinh hiệu quả cao, mọi người hãy liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032 845 1188 để được tư vấn cụ thể.