Phân biệt sốt phát ban và sốt xuất huyết như thế nào?

Khi nhận thấy những nốt phát ban trên cơ thể, nhiều người dễ bị nhầm lẫn giữa sốt phát ban và sốt xuất huyết dẫn tới điều trị sai cách. Do đó, việc phân biệt chính xác là điều quan trọng để có hướng xử lý và điều trị kịp thời nhằm tránh các biến chứng nghiêm trọng. Cùng tìm hiểu chi tiết 2 loại bệnh lý này qua bài viết sau của Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia.

I. So sánh sốt phát ban và sốt xuất huyết

Sốt phát ban và sốt xuất huyết đều là những bệnh lây truyền có triệu chứng sốt, nổi ban đỏ giống nhau nhưng nguyên nhân, diễn biến bệnh, mức độ nguy hiểm khác nhau. Do đó, việc phân biệt giúp chẩn đoán chính xác và xử lý kịp thời để tránh các nguy cơ biến chứng xảy ra.

Yếu tố	Sốt phát ban	Sốt xuất huyết
Tác nhân	Do virus (thường là sởi, rubella, HHV-6 gây ban đào, vết côn trùng cắn) và lây qua đường hô hấp khi tiếp xúc gần	Do virus Dengue gây ra, lây qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti
Diễn biến bệnh	Kéo dài 5 – 7 ngày, hồi phục sau khi ban xuất hiện	Kéo dài 7 – 10 ngày qua 3 giai đoạn sốt cao, nguy hiểm, hồi phục
Biểu hiện sốt	Sốt cao 38 – 39°C, sốt 1 – 2 ngày rồi ban xuất hiện, nhiệt độ giảm	Sốt cao đột ngột 39 – 40°C, liên tục 2 – 7 ngày, khó hạ sốt
Đặc điểm ban	Ban dạng hồng nhỏ, lan từ mặt xuống thân mình và tứ chi, không ngứa hoặc ngứa nhẹ	Ban dạng chấm xuất huyết dưới da, không mất khi ấn, thường ở tay, chân, bụng
Triệu chứng đi kèm	Ho, sổ mũi, viêm kết mạc (với sởi), hạch cổ (rubella)	Đau đầu, đau hốc mắt, đau cơ – khớp, chảy máu cam, chảy máu chân răng, bầm tím
Biến chứng nguy hiểm	Viêm phổi, viêm não (hiếm gặp)	Sốc, xuất huyết nội tạng, suy đa cơ quan, tử vong nếu không điều trị kịp thời
Đối tượng nguy cơ cao	Trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai (nguy hiểm với thai nhi nếu mắc rubella)	Trẻ em, người chưa từng mắc sốt xuất huyết, người có bệnh lý nền

II. Hướng dẫn chăm sóc và xử lý ban đầu tại nhà

Việc chăm sóc, xử lý ban đầu tại nhà đối với từng trường hợp là rất cần thiết và quan trọng. Do đó, mọi người cần thực hiện theo hướng dẫn sau:

1. Trường hợp sốt phát ban

Hạ sốt đúng cách: Dùng thuốc hạ sốt như Paracetamol với liều lượng và thời gian theo chỉ định từ bác sĩ.
Vệ sinh thân thể: Lau người bằng nước ấm, tránh gãi các nốt ban dễ gây nhiễm trùng và để lại sẹo.
Bổ sung dinh dưỡng: Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân bằng, bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường đề kháng. Đồng thời uống đủ nước tránh mất nước do sốt.
Nghỉ ngơi hợp lý: Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi giúp cơ thể nhanh hồi phục.
Theo dõi bất thường: Quan sát các dấu hiệu bất thường như co giật, khó thở…

2. Trường hợp sốt xuất huyết

Hạ sốt đúng cách: Dùng Paracetamol đơn chất theo đơn chỉ định từ bác sĩ. Không tự ý sử dụng thuốc hạ sốt khác như Aspirin, Ibuprofen hoặc Efferalgan. Có thể kết hợp các biện pháp hạ sốt khác như chườm mát ở trán, nách, bẹn…
Bù nước, bù điện giải: Uống nhiều nước lọc, nước ép trái cây hoặc oresol để tránh mất nước.
Cung cấp dinh dưỡng hợp lý: Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ, ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hoá.
Nghỉ ngơi đầy đủ: Ngủ nhiều hơn để cơ thể nhanh hồi phục. Hạn chế vận động để giảm nguy cơ xuất huyết nội tạng.
Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Theo dõi sát sao các biểu hiện bất thường như chảy máu mũi, chảy máu chân răng, nôn ra máu, tiểu ít, khó thở.

BÀI ĐỌC THÊM: Phát ban đỏ ngứa nhưng không sốt là dấu hiệu gì?

III. Khi nào cần đưa người bệnh đến bệnh viện?

Đối với những trường hợp sau đây, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện ngay để được bác sĩ điều trị kịp thời:

Sốt cao trên 39 độ C kéo dài, không đáp ứng với thuốc hạ sốt
Có dấu hiệu chảy máu bất thường ở các vị trí trên cơ thể
Mệt lả, lơ mơ, co giật, mất ý thức
Khó thở, đau ngực, lạnh chân tay, mạch nhanh và yếu
Nôn mửa, không ăn uống được, tiểu ít

IV. Lưu ý phòng bệnh sốt phát ban và sốt xuất huyết

Để phòng ngừa bệnh sốt phát ban và sốt xuất huyết, mọi người cần lưu ý những việc nên và không nên làm sau:

1. Những điều nên làm

Tiêm phòng vacxin cúm, sởi, quay bị, viêm gan B, rubella đầy đủ
Giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên
Che mặt khi ho, hắt hơi, tránh tiếp xúc với người bệnh
Diệt loăng quăng, dọn dẹp không gian nơi nước đọng để phòng muỗi truyền bệnh
Ngủ màn, mặc quần áo dài tay, đặc biệt là chiều tối và sáng sớm

2. Những điều không nên làm

Tự ý dùng thuốc kháng sinh, chống viêm, hạ sốt không theo đơn kê
Chủ quan, bỏ qua giai đoạn theo dõi nguy hiểm, đặc biệt là sốt xuất huyết
Đắp lá, đắp thuốc dân gian khi chưa xác định được nguyên nhân gây sốt
Gãi hoặc chà xát lên vùng da nổi ban

Thông tin trong bài viết đã giúp mọi người hiểu rõ hơn về tình trạng sốt phát ban và sốt xuất huyết cùng hướng dẫn chăm sóc, xử lý. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan, mọi người hãy gọi ngay Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để nhận tư vấn miễn phí.