Nhận biết các dạng viêm môi thường gặp và hướng điều trị

Viêm môi khiến đôi môi nứt nẻ, bong tróc và đau rát, không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Việc nhận biết sớm và điều trị đúng cách là chìa khóa để sở hữu đôi môi căng mọng, hồng hào trở lại. Cùng Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tìm hiểu thông tin chi tiết về tình trạng này qua bài viết sau.

I. Bệnh viêm môi là như thế nào?

Đây là tình trạng vùng môi bị tổn thương trở nên sưng đỏ, khô ráp, bong tróc ngứa ngáy và đau rát, thậm chí là lở loét. Tình trạng này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bờ môi vừa gây ảnh hưởng xấu tới ngoại hình, vừa cản trở đáng kể trong sinh hoạt thường ngày, đặc biệt là việc nói chuyện hay ăn uống. 

II. Các loại viêm môi thường gặp và triệu chứng

Dưới đây là tổng hợp các tình trạng viêm môi phổ biến mà mọi người cần nắm rõ để lựa chọn được phương pháp xử lý phù hợp:

1. Viêm môi cơ địa

Viêm môi cơ địa hay chàm môi là tình trạng viêm không lây nhiễm thường gặp. Mọi người sẽ dễ dàng nhận diện qua các triệu chứng như da môi sẫm màu, căng tức, đau nhức và xuất hiện các mụn nước li ti gây khó khăn khi cử động miệng. Nhiều trường hợp còn bị ngứa rát xung quanh miệng.

Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do cơ địa nhạy cảm, người mắc các bệnh lý như hen suyễn hoặc viêm mũi dị ứng. Đây là trường hợp viêm môi mãn tính có khả năng tái phát nhiều lần và khó điều trị dứt điểm gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày nếu không được kiểm soát tốt.

2. Viêm môi tiếp xúc

Được chia thành hai trường hợp chính gồm viêm môi dị ứng và viêm môi kích ứng do phản ứng quá mẫn khi tiếp xúc với hoạt chất gây dị ứng hoặc kích ứng, phổ biến như kem đánh răng, dụng cụ y tế, kem chống nắng, nước hoa, thực phẩm, son môi,… Mỗi trường hợp lại có những biểu hiện khác nhau như:

• Viêm môi tiếp xúc kích ứng: Vùng môi căng tức, ửng đỏ sau vài giờ tiếp xúc với tác nhân nhưng hoàn toàn không gây ngứa rát và không xuất hiện mụn nước. Nguyên nhân thường do sử dụng sản phẩm chứa hoạt chất mạnh, thói quen liếm môi nên có thể tự cải thiện nếu tránh xa tác nhân xấu.
• Viêm môi tiếp xúc dị ứng: Xuất hiện mụn nước li ti quanh môi kèm cảm giác ngứa ngáy dữ dội, thậm chí vùng môi xung quanh cũng bị sưng đỏ do dị ứng với thành phần hóa mỹ phẩm, thực phẩm hoặc thuốc điều trị. Tình trạng này nặng hơn kích ứng và dễ dàng lan rộng, tái phát nhiều lần.

3. Viêm môi nhiễm trùng

Đây là tình trạng viêm môi do nấm Candida, vi khuẩn Staphylococcus, virus Herpes hoặc ký sinh trùng Leishmania xâm nhập gây ra triệu chứng rõ rệt như nóng rát, đau nhức, lở loét, chảy dịch mủ có mùi và máu.

Mọi người tuyệt đối không nên chủ quan khi bị viêm môi nhiễm trùng vì nó có xu hướng lây lan nhanh chóng và để lại biến chứng nguy hiểm như viêm mô tế bào, nhiễm trùng toàn thân, sưng hạch dưới cằm nếu không được xử lý kịp thời.

4. Viêm môi u hạt

Đây là trường hợp viêm nhiễm hiếm gặp, để lại u cục lớn hoặc sưng hạch dưới da môi. Các khối u hạt này thường lành tính và không có liên quan đến ung thư, tuy nhiên lại gây sưng tấy, thậm chí lan sang 2 má. Bên cạnh đó, tình trạng này không lây nhiễm cho người khác, không gây đau và thường không có nguyên nhân rõ ràng.

Xem chi tiết tại: Viêm môi dạng u hạt có nguy hiểm không? Cách xử lý hiệu quả

5. Viêm môi bong vảy

Mọi người sẽ dễ dàng nhận diện được tình trạng này với biểu hiện tróc vảy quanh viền môi tạo ra tổn thương hở gây đau rát nhẹ. Viêm môi bong vảy dễ tái đi tái lại do thói quen xấu như liếm, cắn môi hoặc rối loạn nội tiết, miễn dịch của cơ thể. Dù không quá nguy hiểm nhưng bệnh thường kéo dài gây ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ, tâm lý và cuộc sống hàng ngày. 

6. Viêm môi góc

Viêm môi góc hay viêm mép môi xảy ra do nước bọt tích tụ tại kẽ hở trải qua quá trình bay hơi bị hút ẩm quá mức khiến da khô ráp, nứt nẻ và chảy máu nếu há miệng rộng. Viêm môi góc còn bắt nguồn từ nhiều yếu tố như nhiễm khuẩn nấm, cơ thể thiếu hụt vitamin, thời tiết lạnh,…. có khả năng gây nhiễm trùng thứ phát với nguy cơ tái phát cao, đặc biệt ở người có đề kháng kém.

7. Viêm môi ánh sáng

Khi phơi nhiễm với ánh nắng trong thời gian dài, mọi người có nguy cơ gặp tình trạng tăng sinh tế bào sừng gây viêm môi, đặc biệt có xu hướng xảy ra ở nam giới hoặc những người làm việc ngoài trời liên tục.

Tình trạng này thường gặp ở môi dưới khi thường xuyên tiếp xúc với tia UV dẫn đến nứt nẻ, sưng tấy đỏ, sẫm màu kèm cảm giác đau rát. Đặc biệt, viêm môi ánh sáng được xem là tổn thương tiền ung thư, có thể chuyển biến ác tính thành ung thư biểu mô tế bào vảy nếu không được kiểm soát tốt và điều trị đúng cách.  

8. Viêm môi tuyến

Là tình trạng viêm môi hiếm gặp, đặc trưng bởi dấu hiệu phì đại và tăng tiết dịch từ tuyến nước bọt ở môi, chủ yếu là môi dưới. Bệnh lý này thường xuất hiện ở đàn ông trung niên đến cao tuổi, đặc biệt là những người thường xuyên hút thuốc với triệu chứng môi sưng nề, dày lên bất thường với bề mặt trơn bóng. Viêm môi tuyến dễ tái phát, có nguy cơ trở thành tiền đề gây ra ung thư môi nếu không được kiểm soát kịp thời.

III. Viêm môi có lây không? Có nguy hiểm không?

Đa số trường hợp viêm môi do cơ địa hoặc chịu tác động từ môi trường đều không có khả năng lây nhiễm. Tuy nhiên, tình trạng viêm môi do nhiễm trùng virus, vi khuẩn hoàn toàn có nguy cơ lây qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, dịch mủ hoặc sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người bị bệnh.

Nhìn chung, viêm môi không nguy hiểm đến tính mạng nhưng nếu không được kiểm soát tốt sẽ ảnh hưởng đáng kể đến thẩm mỹ, tâm lý và chất lượng cuộc sống thường ngày, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng về lâu dài. Do đó, mọi người nên chủ động thăm khám với bác sĩ để được tư vấn cách kiểm soát an toàn dựa trên tình trạng thực tế.

IV. Khi nào cần gặp bác sĩ da liễu?

Trên thực tế, không ít trường hợp viêm môi có xu hướng thuyên giảm và tự khỏi khi được chăm sóc đúng cách ngay tại nhà. Tuy nhiên, mọi người cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy các dấu hiệu sau:

• Tình trạng viêm môi kéo dài trên 1 tuần mà không có cải thiện 
• Vùng môi bị khô ráp, bong tróc thành vảy lớn, nứt sâu dẫn đến chảy máu 
• Xuất hiện mụn nước li ti hoặc mụn chứa dịch mủ và viêm loét lan rộng, cảnh báo nhiễm trùng nghiêm trọng 
• Thường xuyên tái phát trong thời gian ngắn, ảnh hưởng tiêu cực đến thẩm mỹ và gián đoạn sinh hoạt hàng ngày 
• Viêm nhiễm kéo dài, không thuyên giảm dù đã sử dụng thuốc, kem bôi 

Theo đó, bác sĩ sẽ kết hợp thăm khám lâm sàng bằng việc kiểm tra tổn thương trên môi, đánh giá đặc điểm vảy, mức độ tấy đỏ và khai thác tiền sử dị ứng, sản phẩm sử dụng gần đây cùng chỉ định xét nghiệm y khoa phù hợp, điển hình như soi nấm tươi, sinh thiết da hoặc xét nghiệm máu.

V. Bị viêm môi phải làm sao?

Mọi người cần nhanh chóng áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp với tình trạng thực tế ngay khi nhận thấy dấu hiệu, triệu chứng để kiểm soát kịp thời và hạn chế viêm nhiễm lan rộng: 

1. Cách chữa viêm môi tại nhà

Với các trường hợp viêm môi mức độ nhẹ, không do nhiễm trùng hoặc chưa có biến chứng nguy hiểm, mọi người hãy thực hiện biện pháp cải thiện tại nhà được hướng dẫn sau đây:

• Loại bỏ nguyên nhân: Hạn chế để môi tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng gồm thời tiết, môi trường ô nhiễm, mỹ phẩm có hương liệu mạnh, son môi chứa chì, kem đánh răng fluoride, thức ăn cay nóng và đồ uống có cồn. Đồng thời loại bỏ thói quen xấu như cắn, liếm, bóc vảy môi, hút thuốc,…
• Duy trì độ ẩm cho môi: Tăng cường uống nước mỗi ngày để cấp ẩm từ bên trong, thoa kem dưỡng ẩm chuyên dụng, không mùi, không màu chứa thành phần lành tính như dầu dừa, bơ hạt mỡ, vaseline,…
• Bổ sung dinh dưỡng: Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học với các nhóm thực phẩm giàu dưỡng chất, đặc biệt là vitamin B2, B6, C, kẽm và sắt có trong rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên cám, thịt nạc,… Đặc biệt, mọi người cần kiêng đồ ăn cay nóng, thực phẩm chiên rán dầu mỡ, chế biến sẵn và chất kích thích.
• Theo dõi tình trạng: Thường xuyên theo dõi triệu chứng trên môi, nếu có dấu hiệu sưng đỏ, nổi mụn nước, viêm loét lan rộng hoặc không thuyên giảm sau 7 ngày, mọi người cần đến gặp bác sĩ ngay để được chỉ định phương pháp điều trị y khoa phù hợp.

2. Phương pháp điều trị chuyên sâu

Trong trường hợp viêm môi không có khả năng tự khỏi và trở nên nghiêm trọng, mọi người cần tuân thủ chỉ định từ bác sĩ với các biện pháp y tế chuyên sâu như:

• Thuốc bôi: Một số loại thuốc, kem bôi được chỉ định như kem dưỡng ẩm làm dịu có kẽm oxide, kem bôi trị nấm Miconazole hoặc Clotrimazole, thuốc kháng sinh thoa Mupirocin, Fucidin được kê đơn với công dụng giảm triệu chứng ngứa rát, bong tróc diện rộng.
• Thuốc uống: Với biểu hiện viêm môi nặng nề gây đau rát, mọi người cần sử dụng thuốc uống chứa corticoid, thuốc ức chế calcineurin, kháng histamin để nhanh chóng kiểm soát viêm nhiễm và thuốc giảm đau như Diclofenac, Paracetamol nếu cảm giác khó chịu kéo dài.
• Liệu pháp laser: Phương pháp điều trị viêm môi sử dụng laser CO2, IPL hoặc liệu pháp ánh sáng xanh để làm sạch tổn thương và hỗ trợ tái tạo tế bào được chỉ định thực hiện trong tình trạng viêm môi do bệnh lý, viêm môi u hạt hoặc chịu ảnh hưởng từ ánh sáng mãn tính.

VI. Địa chỉ khám và điều trị bệnh viêm môi uy tín hiện nay

Để đảm bảo kết quả điều trị như mong muốn và hạn chế để lại biến chứng xấu, việc tìm kiếm địa chỉ y tế thăm khám và xử lý uy tín là vô cùng quan trọng. Trong đó, Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia tự hào là địa chỉ y tế chuyên điều trị các bệnh lý da liễu được đông đảo khách hàng tín nhiệm lựa chọn bởi:

• Là cơ sở điều trị da liễu uy tín được cấp phép bởi Sở Y Tế 
• Sở hữu đội ngũ bác sĩ da liễu có trình độ chuyên môn cao và tay nghề giỏi 
• Hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị máy móc hiện đại phục vụ quá trình thực hiện dịch vụ
• Phác đồ điều trị được cá nhân hóa theo đúng tiêu chuẩn y khoa
• Quy trình điều trị bệnh da liễu chuẩn y khoa, an toàn
• Đội ngũ nhân viên tư vấn tận tâm, nhiệt tình giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng trong suốt liệu trình điều trị

VII. Lưu ý phòng ngừa viêm môi tái đi tái lại nhiều lần

Viêm môi là một tình trạng dễ tái phát và kéo dài nếu tiếp xúc thường xuyên với các yếu tố kích thích. Để hạn chế tình trạng này, mọi người nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Vệ sinh môi hàng ngày bằng nước ấm và nước muối sinh lý, chú ý không cắn hay liếm môi
• Dùng các sản phẩm dưỡng môi có thành phần tự nhiên như dầu dừa hoặc bơ hạt mỡ, tránh các loại sản phẩm có cồn hay hương liệu mạnh
• Hạn chế dùng son môi và mỹ phẩm chứa kim loại nặng, phẩm màu tổng hợp, đồng thời kiểm tra phản ứng của môi khi dùng sản phẩm mới
• Che chắn và bảo vệ môi bằng khẩu trang hoặc son chống nắng khi ra ngoài
• Bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất và uống đủ nước mỗi ngày để giữ ẩm cho môi từ bên trong
• Tránh ăn đồ quá cay, uống nước quá nóng và hạn chế căng thẳng, thức khuya làm suy yếu hệ miễn dịch
• Nếu có tiền sử viêm môi, hãy chọn kem đánh răng và nước súc miệng dịu nhẹ, không chứa phẩm màu
• Nếu viêm môi mãn tính hoặc có dấu hiệu bất thường thì nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời

Bài viết trên đã chia sẻ thông tin chi tiết về tình trạng viêm môi giúp mọi người dễ dàng phân biệt và nhận biết để lựa chọn được phương pháp xử lý hiệu quả. Nếu mọi người nghi ngờ bị viêm môi, hãy liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để nhận tư vấn trực tiếp từ đội ngũ bác sĩ da liễu đầu ngành.